Lees ook
Waarom sou die Israeliete vir Aäron gevra het om vir hulle ’n beeld te maak? Wat was hulle motief?
Party geleerdes sê hulle wou uit en uit ’n ander, vreemde, afgodsdiens daarmee begin. Die kalf was in die Egiptiese godsdiens die beeld van die god Apis, op daardie stadium die Egiptiese oppergod, en in die Kanaänitiese godsdiens was die god van die vrugbaarheid deur ’n kalf voorgestel. Nou sê hulle dat die Israeliete deur hierdie goue kalf een van hierdie twee afgode wou dien. Dan het ons dus hier met die oortree van die eerste gebod te make, nl: “Jy mag naas My geen ander gode hê nie.”
Maar daar is ook ander geleerdes wat sê hulle wou nie met die goue kalf die rug op die Here draai nie, hulle wou maar net daarmee iets tasbaars, iets sigbaars in hulle godsdiens inbring, ’n beeld wat die Here se teenwoordigheid onder hulle vergestalt. Die goue kalf moes as ’t ware die Here se rydier wees waarop Hy voor die volk uit ry. Daarom roep hulle ook uit, toe die beeld klaar is: Hier is jou God wat jou uit Egipte bevry het, Israel! En Aäron sê: Môre is daar fees vir die Here! (vs 4,5). Dit gaan dan volgens hulle hier om die oortree van die tweede gebod, nl dat jy nie vir jou ’n beeld mag maak en dit vereer of dien nie.
Hier sien ons hoe moeilik dit is om die eerste en tweede gebod uitmekaar te haal. Ons het hier elemente van afgodsdiens (eerste gebod), veral van die kant van die volk. Hulle wou ’n ander god hê, want hulle was ontevrede met Moses en met sy God. En dan, om hulle tegemoet te kom, lyk dit vir my, maak Aäron die goue kalf. So wou hy verhoed dat hulle ’n ander god begin dien, want die goue kalf, so het hy gemeen, is net die rydier vir die Here, die God van Israel. Hy roep immers uit dat daar ’n fees vir die Here is. Maar wat Aäron se motief ook al was vir die maak van die goue kalf, het hy in elk geval nie daarin geslaag om die volk van sonde te weerhou nie. Op die ou end was hulle tog aan die Here ontrou, want hulle het nie die Here aanbid soos Hy in sy wet geleer het nie; hulle wou hulle godsdiens inrig soos dit hulle pas, soos dit vir hulle lekker is, en nie soos die Here die voorskryf nie. En die fees wat die Israeliete gehou het, was allermins ’n Bybelse fees: Vers 6 sê hulle het begin feesvier en wellustig te kere gegaan.
Dit is die wese van die oortreding van die tweede gebod: Dat jy jou godsdiens inrig soos dit jou pas. HK 96 sê: “Ons mag God op geen enkele manier afbeeld nie en Hom op geen ander manier vereer as wat Hy in sy Woord beveel het nie.” Ons moet die Here dien, nie soos ons dink goed en reg is nie, nie soos ons lus het nie, maar soos Hy vir ons in sy Woord leer.
Daarom moet ons maar elke keer weer vir ons in ons godsdiens vra: Is ek nog besig om te lewe soos die Here vra, of het my eie belange en voorkeure en behoeftes geleidelik ingeskuif in my godsdiens in? Dien ek nog die Here, of gaan dit in my godsdiens om ander dinge? Die Israeliete en veral Aäron kon seker baie redes aanvoer waarom dit goed was dat hy die kalf gemaak het – ter wille van die twyfelaars onder hulle, wat graag iets tasbaars van die Here wou hê om te aanbid, of om die onsekerheid by baie Israeliete weg te neem wat gewonder het of hulle nog op die regte koers was, of om te keer dat hulle ’n totaal vreemde god begin dien, of wat ook al die rede was waarom hy die kalf gemaak het. Maar op die ou end het dit daartoe gelei dat die kalf hulle van die Here vervreem het.
Die goue kalf kan maklik op onverwagse maniere vir God in ons godsdiens verdring. Party mense is dood tevrede om Sondag na Sondag tuis te bly, want, sê hulle, “ons kan die Here net so goed aanbid as ons die diens oor die TV kyk”. Of mense gebruik nooit nagmaal nie, want dinge is nie reg tussen haar en haar man/vrou/buurvrou/skoonpa of wat ook al nie. En dan sê hulle vir jou, as jy met hulle daaroor praat, “die Here sal verstaan”, so asof Hy ter wille van húlle nukke en grille party Bybelse vereistes sal ophef.
’n Mens kan ook godsdiens misbruik om alles te kry soos wat jý dit graag wil hê. Dan word God die Een wat moet sorg dat jy goeie punte in die eksamen kry, of wat moet toesien dat jou bankbalans stewig bly. Daar was ’n tyd toe ons geglo het ons Afrikaners het een of ander eksklusiewe aanspraak op God se sorg in SA, en daar was baie Aärons in die kerk wat ons gepaai het en gesê het alles sal regkom, want God is aan ons kant.
Aäron het seker goed bedoel om te probeer keer dat die volk van die Here afvallig word, maar op die ou end verlei hy hulle weg van God af. Ons kan nie ons godsdiens verander om mense te pas nie. God se Woord is immers ’n vreemde Woord, wat praat van liefde waar ons wil haat, wat praat van vergifnis waar ons wrokke wil koester, wat praat van selfverloëning waar ons onsself wil laat geld. God is nie in ons diens nie. Ons is in sý diens. Daarom kan ons Hom nooit inperk of aan Hom voorskryf hoe Hy moet wees en wat Hy mag en nie mag doen nie.
Wat kan ons dan doen om te keer dat ons ook ’n goue kalf begin aanbid, in plaas van die ware, lewende God en Vader van ons Here Jesus Christus?
Daar is net een antwoord: Laat God toe om God te wees. Moenie Hom probeer verander soos wat dit vir jóú pas nie. Bid eerder dat Hy jou sal verander, sodat jy kan inpas by Hom en sy plan. Bid vir geestelike krag, dat jy nie sal saamloop met die stroom nie. Dat jy soos Moses daardie dag kan optree met geloofsoortuiging, al bring dit jou in stryd selfs met familie, vriende of bure.
Aäron wou die volk tegemoet kom met ’n maklike, lekker godsdiens, sodat hulle nie agter afgode aan loop nie. Maar die Here sê daarvan: Hulle het die pad verlaat wat Hy hulle aangewys het. En die probleem met die goue kalf was natuurlik dat dit ’n leuen was: Dit was geen god nie. Dit was net ’n beeld wat mense gemaak het. Hy kon hulle nie help of lei of red nie. En dit ontdek mense ook elke keer weer as hulle van God iets anders wil maak as wat Hy ons in die Bybel leer, as mense God in hulle eie klein redenasies probeer indruk: só ’n godsdiens bring jou nie by God uit nie.
Uiteindelik het God sélf ons tegemoet gekom en vir ons ’n beeld van Homself voorsien: Jesus Christus. In Kol 1:15 skryf Paulus: Die Seun is die beeld van God, van God wat self nie gesien kan word nie. Heb 1:3 sê: Uit Hom straal die heerlikheid van God en Hy is die ewebeeld van die wese van God. As jy ’n behoefte het daaraan om iets van God te sien, en van sy teenwoordigheid, kyk na Jesus! Aanbid Hom! Buig voor Hom neer! Dien Hom en volg Hom!
Om agter God aan te loop, is nie altyd ’n maklike saak nie. Soms maak dit jou ongewild, bring dit jou in stryd met jouself en met ander. Maar dit was al pad wat die Israeliete in die Beloofde Land gebring het. En dit is vandag nog die enigste pad wat ons by die nuwe hemel en die nuwe aarde sal uitbring. Kom ons loop soos Moses op daardie pad, onwrikbaar en onverskrokke, agter God aan!
Amen.
Views: 63
