Lees ook
Wat ’n jaar was dit nie! Verlede jaar hierdie tyd het ons nog net gehoor van ’n nuwe soort virus wat in China ontdek is, en later gedink die hele pandemie sal teen die einde van die jaar iets van die verlede wees. En nou is ons midde-in die tweede vlaag, met ’n nuwe inperking. Wat gaan 2021 vir ons inhou?
Miskien wil jy vanaand saam met die Prediker sug: “Alles kom tot niks,” of, soos die 2020-Vertaling sê: “Sinloos, volslae sinloos, alles is sinloos!” Só begin die Prediker sy nadenke oor die lewe in 1:2, en hy herhaal dit nog 25 keer in die res van die boek. Boonop sê hy nog 9 keer dat alles ’n gejaag na wind is.
Is dit miskien hoe jy hier aan die einde van 2020 voel? Moeg en moedeloos oor hoe die lewe geword het? Dan wil die Prediker vir jou ’n antwoord gee.
Om te verstaan hoe die Prediker se kop werk, moet ons raaksien dat daar ’n uitdrukking is wat hy baie dikwels gebruik (altesaam 32 keer): in hierdie wêreld (of: onder die son, 2020-Vertaling). Hierdie wêreld is die blyplek van die mens wat op homself staat maak. En solank jy met hierdie wêreld alleen besig is, is die enigste gevolgtrekking waartoe jy kan kom, uiters sinies en pessimisties: dat alles sinloos is, ’n gejaag na wind (1:14).
- ’n Mens kry niks vir sy geswoeg in hierdie wêreld nie, sê hy (1:3)
- Die wêreld bly maar altyd dieselfde (1:4)
- Daar is niks nuuts in hierdie wêreld nie (1:9)
En dan die siniese gevolgtrekking:
- Of jy goed of sleg leef, een en dieselfde lot tref jou (9:3a)
Jy weet dit is waar. Goeie én slegte mense behaal sukses, of word deur teenspoed getref. En nou probeer die Prediker om hieruit sin te maak. Hy het gedink ’n groot geleerdheid is die antwoord. As hy ’n rits grade verwerf het, of as hy wysheid in een of ander filosofie ontdek het, sal dit sin gee aan sy lewe. So het hy geglo. En toe dit nie werk nie, begin hy droom van die groot rykdom wat vir hom alles sal koop wat sy hart begeer. Toe het hy wyn probeer, en plesier nagejaag.
Klink dit nie baie bekend nie? Sê my: hoe probeer jý sin gee aan jou lewe? Dalk dink jy die geleerdheid wat jy verwerf het, sal jou gelukkig maak, of dalk, as jy net ’n ander werk kan kry, sal jy vervuld wees. Of miskien, so redeneer jy, as ek net ’n ander huweliksmaat kan hê. Of dalk lewe jy van week tot week in die hoop dat jy die gelukkige Lotto-nommers gekies het?
As jy op hierdie maniere na sin soek, sal jy teen hierdie tyd by dieselfde antwoord uitgekom het waarby die Prediker onvermydelik uitgekom het. Want niks wat hy probeer het, het hom op die lange duur bevredig of sin aan sy bestaan gegee nie. Die lewe, so het hy gevind, bly ’n gejaag na wind. Hy sê selfs in 2:17: “Ek het ’n weersin in die lewe gekry …”
Só lyk die lewe van hierdie wêreld, sê hy. Leeg en sinloos. As hierdie wêreld jou een en al is, is dit maar bedroewend.
Daarom stel hy ’n ander manier voor: Jy moet God toelaat om in jou wêreld in te breek. Want as dít gebeur, verander jou hele lewensuitkyk, en selfs jou siening van God! ’n Mens sien dit baie mooi in hierdie boek. Waar die Prediker die lewensbeskouing beskryf van die mens wat vasgevang is in hierdie wêreld, praat hy baie selde oor God, en dan is die beeld van God wat hy gee, nie van God as antwoord op ons nood nie, maar van God as die oorsaak van ons probleme, bv 1:13: “God het ’n harde taak aan die mens gegee om hom mee besig te hou.” Of 9:1: “God regeer … Niemand weet of daar vir hom liefde of haat wag nie …”
Maar as jy God toelaat om in jou lewe in te breek, kry die lewe ’n ander kleur: “Dit is nie aan die mens self te danke dat hy kan eet en drink en onder al sy arbeid nog die goeie kan geniet nie. Ek het ingesien dat dit ’n gawe uit die hand van God is. Wie kan eet, wie kan geniet as Hy dit nie moontlik maak nie?” (2:24)
As jy God in jou lewe toelaat, ontdek jy: Hy is nie die oorsaak van jou probleme, die Een wat jou ’n harde tyd gee nie. Dan ontdek jy dat Hy nie die Ongenaakbare is nie, maar die Goeie Gewer. God is ’n ruimhartige, vrygewige God, sê hy, wat dit vir ons moontlik maak om te eet en te geniet; die Een wat wysheid, kennis en blydskap gee. Op altesaam 12 plekke sê hy God “gee”, op 7 plekke sê hy dat geluk ’n deel is wat God jou laat toekom.
Wanneer jy nie bloot onder die son, in hierdie afgeslote wêreld leef nie, maar God toelaat om deel van jou wêreld en jou denke en beplanning te word; wanneer jy onder God se sorgende oog leef, verander alles, al is alles nog dieselfde. Waar die lewe in hierdie wêreld hard en koud en uitsigloos is, word dit onder God se oog ’n plek waar daar vreugde en skoonheid is, waar jy jou werk met vreugde kan doen (5:18).
Die Prediker – nee, die Here God! – wil ons verlos van ’n selftevrede God-lose (goddelose?) lewe, want dit maak jou onvermydelik sinies. Hy wil ons verlos van ’n lewe waarin jy op jou eie wysheid, genot, rykdom en prestasies wil steun. Hy wil ons daar bring waar ons sal ontdek dat God daar is, dat Hy goed en groothartig is, dat Hy vir ons wil sorg en versorg. Eers as jy dít ontdek het, kan jy gelukkig wees. In die woorde van die Prediker (9:7): “Eet dus jou brood met vreugde, drink jou wyn met ’n bly gemoed; God het lankal reeds goedgekeur wat jy doen…” Ek en jy hoef nie te worstel om deur God aanvaar te word nie, ons is lankal reeds aanvaar! Dáárom kan ons met toewyding alles doen wat ons hand vind om te doen (9:10).
God wíl deel van jou lewe wees. In die Here Jesus Christus het Hy ingebreek in hierdie lewe onder die son, deel daarvan geword, Immanuel geword: God by ons. Johannes vertel vir ons daarvan in Joh 1:14: “Die Woord het mens geword en onder ons kom woon, en ons het sy heerlikheid aanskou …” Jesus het vir ons kom wys hoe God lyk: nie ver, koud, ongenaakbaar nie, maar ’n liefdevolle, sorgende God wat ons as “Vader” mag aanroep.
En daarom: Gaan eet jou brood met vreugde, en drink jou wyn met ’n vrolike hart, want God het lankal jou dade goedgekeur. Dra altyd wit klere, feesklere, en moenie met ’n lang gesig rondloop nie. Geniet die lewe met die mense wat jy liefhet, dié lewe wat tot niks kom nie, maar wat God jou in hierdie wêreld gun.
Mag ek en jy in 2021 telkens weer deur hierdie goeie God verras word!
Amen.
