Lees ook
Paulus praat in 1 Kor 1:21 van “die dwaasheid van die prediking”. As ek die riglyne lees wat in die “Handleiding vir die Erediens” (NG Kerk) vir die prediker gegee word, kan ek nogal met Paulus saamstem. Om sinvol te kan preek, is geen eenvoudige taak of opdrag nie. Die prediker moet rekening hou met die feit dat verskillende mense met verskillende ouderdomme, behoeftes en verwagtings na hom luister. En dan is daar nog die verskillende spiritualiteite ook. Gelukkig kan die ander liturgiese elemente in die erediens in dié opsig die hoorder help. As die preek te droog na sy/haar smaak is, is daar darem nog die musiek, gebede en liturgiese handelinge wat die diens betekenisvol kan maak.
Die Handleiding sê: “Die prediking behoort die Woord so aan te bied dat sowel die verstand as die hart van die hoorders daardeur aangespreek word …” Dis natuurlik makliker gesê as gedaan. Om te help, is daar predikers wat ruimskoots van visuele hulpmiddels gebruik maak, soos videotjies of klankgrepe of toneelspel ens. Die gevaar is egter dat te veel sulke “ekstras”, soos PowerPoint-skyfies, die preek tot ’n lesing kan laat vervlak, waar die gemeentelede eerder toeskouers is, as luisteraars.
Toe ek in die Kweekskool was, het ons gehoor dat die gemiddelde aandagspan van ’n lidmaat 22 minute is. Daarom, is gesê, moet ons waak teen te lang preke, want na 22 minute kan mense nie meer goed konsentreer of inneem wat jy sê nie. Met die koms van selfone, videospeletjies ens. het mense se aandagspan nog verder verkort. Die prediker moet hierby aanpas.
Die lengte van die preek behoort ook aan te pas by wat alles in die erediens gebeur. Ek onthou nog goed hoe ’n ouer kollega vir my gesê het my preek by ’n nagmaalsdiens was te lank, ek kon die helfte van my preek vir die volgende erediens gehou het. Ek was nog jonk en nie juis beïndruk met dié raad nie. Maar dit is so dat ’n prediikant oor enige iets mag preek, behalwe oor ’n uur! Dit is in elk geval hoekom ’n preek in ’n klassieke gereformeerde erediens heelwat langer (en meer om die lyf) kan wees as bv by ’n Rooms-Katolieke erediens wat ’n baie meer uitgebreide liturgie het. Soos een RK- priester vir my gesê het, as jy langer as 5 minute preek, preek jy te lank.
’n Preek is ’n eiesoortige voordrag. Die prediker moet met die gehoor kommunikeer. As hy alles van sy notas aflees en selde opkyk, gaan die hoorders sukkel. Nie almal het die gawe om goed te preek nie, maar die predikant wat (betyds) hard werk aan sy eksegese en toelaat dat die preek eerstens met hom- of haarself praat, is op die regte pad. ’n Goue reël om te onthou, is dat mense moeite gedoen het om kerk toe te kom, en die predikant mag hulle nie in die steek laat met ’n vrotsig voorbereide preek nie.
Van hard werk gepraat: om preek te maak, ís harde werk. Dit vat ure se oplees, bid, oordink, skryf en weer skryf om te verstaan wat die Here vir die gemeente wil sê. Ek onthou hoe my pa (ook ’n predikant) vir my gevra het, toe ek kla dat ek sukkel om my preek klaar te kry, of ek dink dis ’n belangrike deel van my werk om te preek. “Natuurlik,” het ek gesê, waarop hy geantwoord het: “Maar dan moet jy mos genoeg tyd in jou week inruim om preek te maak.”
Hulle vertel van die jong predikant wat besluit het om nie God se werk oor te vat nie. Daarom het hy homself nie voorberei vir die preek nie, sodat die Heilige Gees in die oomblik op die kansel kan oorneem en die regte woorde in sy hart kan gee. Toe hy moes begin preek, bid hy dat die Here nou aan die woord moet kom deur hom. “Praat met my, Here!” Maar al wat die Here gesê het, was: “Jy was lui.”
Net ’n laaste opmerking. Dit is die grootste voorreg denkbaar om op die kansel te mag staan en te sê: “So sê die Here.” Dit maak my elke keer opgewonde as ek dit mag doen. Maar dit is ook die grootste verantwoordelikheid om te sê: “So sê die Here.” Mag ons wat die voorreg het om te preek, getrou wees in ons roeping!
Views: 39
